تفاوت‌ UI و UX چیست؟

اگر در حوزه طراحی وب‌سایت یا اپلیکیشن فعالیت می‌کنید یا اخیراً یک سایت راه‌اندازی کرده‌اید و قصد دارید رضایت کاربران خود را به حداکثر برسانید، احتمالاً بارها با دو اصطلاح UI و UX مواجه شده‌اید. در واقع، یکی از موضوعات پرطرفدار و پربحث در دنیای طراحی دیجیتال و بازاریابی آنلاین، تفاوت‌های این دو مفهوم است.

سوالی که اغلب برای افراد در این زمینه پیش می‌آید این است که آیا برای طراحی UI و UX سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌های مختلف، نیاز به دو طراح مستقل است؟ یا می‌توان طراحی هر دو بخش را به یک طراح سپرد؟

همچنین ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که دقیقاً چه کسی باید مسئول طراحی UI و UX باشد؟ آیا بهتر است این کار را دو طراح جداگانه انجام دهند یا اگر این دو بخش به یک طراح سپرده شوند، همکاری و هماهنگی میان این دو طراح چگونه باید باشد؟

نکته قابل توجه این است که اگرچه UI و UX اغلب در زمینه طراحی وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها به کار می‌روند، این مفاهیم نه تنها محدود به دنیای دیجیتال هستند، بلکه در هر جایی که رابطه‌ای میان کاربر و محصول وجود داشته باشد، مفاهیم UI و UX مطرح می‌شوند.

برای پاسخ به سوالات مطرح‌شده، لازم است ابتدا با مفاهیم UI و UX آشنا شویم. در ادامه این مقاله، به توضیح دقیق این دو اصطلاح خواهیم پرداخت و به بررسی جزئیات آن‌ها خواهیم پرداخت تا درک بهتری از تفاوت‌ها و کاربردهای این دو مفهوم داشته باشید.

Ui ux چیست؟

رابط کاربر (UI)چیست؟

رابط کاربر (UI) یا User Interface به تمامی اجزای بصری و تعاملی یک وب‌سایت، اپلیکیشن یا نرم‌افزار اطلاق می‌شود که کاربران از آن‌ها برای تعامل با سیستم استفاده می‌کنند. این اجزا شامل دکمه‌ها، منوها، آیکن‌ها، تایپوگرافی، رنگ‌ها، و سایر عناصر طراحی هستند که تجربه بصری کاربر را شکل می‌دهند. هدف اصلی طراحی UI ایجاد تجربه‌ای کاربرپسند است که نه تنها از نظر زیبایی‌شناسی جذاب باشد بلکه دسترسی آسان به امکانات مختلف سیستم را برای کاربر فراهم کند. طراحی UI به طور مستقیم بر راحتی و رضایت کاربر تاثیر می‌گذارد و نقش اساسی در موفقیت یک وب‌سایت یا اپلیکیشن ایفا می‌کند.

در طراحی رابط کاربری، اصول سادگی و وضوح اولویت دارند. UI باید به‌گونه‌ای طراحی شود که کاربر بدون هیچ‌گونه پیچیدگی یا سردرگمی، بتواند با سیستم تعامل داشته باشد و به راحتی هدف خود را دنبال کند. به عبارت دیگر، UI با در نظر گرفتن نیازها و رفتارهای کاربر، باید تجربه‌ای روان، سریع و کارآمد ایجاد کند. در نهایت، طراحی UI به طور مؤثر به بهبود تجربه کاربری (UX) کمک می‌کند و می‌تواند تأثیر زیادی بر افزایش نرخ تبدیل و رضایت کاربران داشته باشد.

 تجربه کاربری (UX)چیست؟

تجربه کاربری (UX) یا User Experience به مجموعه‌ی تمام احساسات، نگرش‌ها و راحتی‌هایی گفته می‌شود که یک کاربر هنگام تعامل با یک محصول دیجیتال (مانند وب‌سایت، اپلیکیشن یا نرم‌افزار) تجربه می‌کند. در طراحی UX، هدف اصلی ارائه یک تجربه‌ی روان، ساده و بی‌دردسر برای کاربران است، به‌طوری که آنها بتوانند به راحتی اهداف خود را در محیط دیجیتال دنبال کنند. این طراحی به نحوه تعامل کاربران با تمامی بخش‌های سیستم، دسترسی به اطلاعات و نحوه هدایت در صفحات مختلف توجه دارد.

در طراحی تجربه کاربری، به جنبه‌های حیاتی مانند سرعت بارگذاری، ناوبری آسان، سازماندهی مؤثر محتوا و پاسخگویی سیستم به نیازهای کاربر پرداخته می‌شود. UX نه تنها بر رضایت کاربر تمرکز دارد، بلکه به بهبود روابط بلندمدت با مشتریان، افزایش نرخ تبدیل و در نهایت ارتقای رتبه سایت در موتورهای جستجو نیز کمک می‌کند. به عبارت دیگر، تجربه کاربری به عنوان یکی از عوامل کلیدی در موفقیت دیجیتال امروز، می‌تواند تأثیرات زیادی بر جذب و حفظ مخاطب، بهبود تعاملات و افزایش فروش داشته باشد.

تفاوت‌های اصلی UI وUX

اولین تفاوت عمده بین UI و UX  در نحوه تمرکز هرکدام است. UI بیشتر به جنبه‌های بصری و طراحی نمایشی یک محصول مربوط می‌شود. این شامل طراحی دکمه‌ها، منوها، فونت‌ها، رنگ‌ها و سایر عناصر گرافیکی است که در صفحه نمایش ظاهر می‌شوند. هدف از UI این است که ظاهر و طراحی بصری وب‌سایت یا اپلیکیشن زیبا، جذاب و کاربرپسند باشد. در حالی که UX به تجربه کلی کاربر از شروع تا پایان تعامل با محصول اشاره دارد، تمرکز اصلی آن روی راحتی و کارایی استفاده از محصول است.

تفاوت دیگر در سطح پیچیدگی و دامنه کاری این دو حوزه است. UX یک فرآیند گسترده‌تر است که شامل تحقیق، تحلیل رفتار کاربران، طراحی مسیرهای کاربری، و رفع مشکلات تجربه کاربر می‌شود. این شامل تصمیماتی است که تجربه کاربری را بهبود می‌بخشد و اطمینان حاصل می‌کند که کاربران بتوانند به راحتی به اهداف خود دست یابند. در مقابل، UI مسئولیتی محدودتر دارد و بیشتر به جنبه‌های ظاهری و جذابیت محصول می‌پردازد. در واقع، طراح UI کارهایی مانند انتخاب رنگ‌ها، فونت‌ها و چینش دکمه‌ها را انجام می‌دهد تا تجربه کاربری را جذاب و بصری زیبا کند.

در نهایت، هر دو حوزه در کنار هم برای ایجاد یک تجربه کاربری موفق و رضایت‌بخش برای کاربران عمل می‌کنند، اما می‌توان گفت که UI بیشتر به طراحی ظاهری و تجربه بصری مربوط می‌شود، در حالی که UX به طراحی تجربیات کلی و تعاملات بهینه برای کاربران تمرکز دارد. در پروژه‌های طراحی موفق، هر دو این دو بخش باید به طور هم‌زمان در نظر گرفته شوند تا هم از لحاظ ظاهری جذاب و هم از لحاظ عملکردی موثر باشند.

تفاوت اهداف UI و UX

UI و UX هرکدام اهداف خاص خود را دارند، که اگرچه به هم وابسته هستند، اما در برخی موارد اهداف آن‌ها کاملاً متفاوت از یکدیگر است. هدف اصلی UI ایجاد رابط کاربری بصری است که کاربر بتواند به راحتی با آن تعامل داشته باشد. طراحی رابط کاربری باید به گونه‌ای باشد که تجربه‌ای جذاب و دلنشین برای کاربر فراهم کند. طراحان UI تمرکز خود را روی جزئیات ظاهری مانند رنگ‌ها، فونت‌ها، دکمه‌ها، آیکون‌ها و چیدمان صفحه می‌گذارند تا کاربر به راحتی به بخش‌های مختلف سایت یا اپلیکیشن دسترسی پیدا کند و حس خوبی از نظر بصری داشته باشد. در نتیجه، هدف UI این است که محصول از نظر بصری جذاب، کاربرپسند و قابل دسترس باشد.

از سوی دیگر، هدف UX بهبود تجربه کلی کاربر از محصول یا خدمت است. در حالی که UI بیشتر به جنبه‌های ظاهری مربوط می‌شود، UX به کل فرآیند و احساسات کاربر از ابتدا تا انتها توجه دارد. طراحان UX هدفشان این است که مسیرهایی را برای کاربران طراحی کنند که ساده، راحت و منطقی باشد. هدف آن‌ها این است که تجربه کاربری به گونه‌ای باشد که کاربر هیچ‌گونه سردرگمی یا مشکلی در تعامل با محصول نداشته باشد و از استفاده آن لذت ببرد. به همین دلیل، UX شامل تحلیل رفتار کاربر، انجام تحقیقات و تست‌های کاربردپذیری و ایجاد معماری اطلاعاتی است که به راحتی و بهینه‌ترین حالت نیازهای کاربران را برطرف کند.

در نتیجه، هدف اصلی UI ایجاد تجربه بصری جذاب و کاربرپسند است، در حالی که هدف اصلی UX ارائه تجربه‌ای راحت و روان از استفاده از محصول است. به عبارت دیگر، UI تمرکز خود را بر روی طراحی عناصر و ظاهر رابط کاربری می‌گذارد، در حالی که UX بیشتر به ایجاد یک تجربه جامع و کاربرپسند توجه دارد که تمامی تعاملات، احساسات و نیازهای کاربر را پوشش دهد.

تفاوت وظایف و مسئولیت‌های طراح UI و UX

وظایف و مسئولیت‌های طراحان UI و UX هر کدام متمایز از دیگری هستند، گرچه هر دو با هدف ارائه بهترین تجربه به کاربران فعالیت می‌کنند. طراح UI مسئول ایجاد نمای بصری و طراحی تمام جنبه‌های قابل مشاهده یک سایت یا اپلیکیشن است. این شامل رنگ‌ها، فونت‌ها، دکمه‌ها، آیکون‌ها، تصاویر و چیدمان کلی رابط کاربری می‌شود. در حقیقت، طراح UI به زیبایی و کاربرپسندی طراحی می‌پردازد تا کاربران به راحتی و با لذت از رابط کاربری استفاده کنند. از طرفی، طراح UX تمرکز خود را بر روی تجربه کلی کاربر قرار می‌دهد. مسئولیت او این است که اطمینان حاصل کند که کاربران در طول استفاده از محصول، احساس راحتی و رضایت داشته باشند و فرآیندهای مختلف به شکلی منطقی و بدون مشکل پیش بروند. طراح UX به طراحی مسیرهای کاربری، ایجاد معماری اطلاعات و تحقیق در مورد نیازها و رفتارهای کاربران پرداخته و راهکارهایی برای بهبود تجربه کاربری ارائه می‌دهد.   

تفاوت ابزارهای مورداستفاده برای طراحی UI و UX

ابزارهای مورد استفاده برای طراحی UI و UX به‌طور قابل توجهی با یکدیگر تفاوت دارند، زیرا هر یک از این دو حوزه تمرکز و هدف‌های مختلفی دارند.

برای طراحی UI، طراحان بیشتر از ابزارهایی استفاده می‌کنند که به آن‌ها این امکان را می‌دهند تا طراحی‌های بصری و گرافیکی دقیقی خلق کنند. ابزارهایی مانند Photoshop، Illustrator، Sketch، Figma و Adobe XD برای ایجاد طرح‌های بصری، تعیین رنگ‌ها، فونت‌ها و طراحی دکمه‌ها و المان‌های گرافیکی مختلف به کار می‌روند. این ابزارها معمولاً برای ساخت طراحی‌های صفحه، انیمیشن‌ها و ساخت نمونه‌های اولیه (Prototypes) استفاده می‌شوند تا رابط‌های کاربری جذاب و کاربرپسند ایجاد کنند.

از سوی دیگر، ابزارهای UX  به طراحان کمک می‌کنند تا تجربه کلی کاربر را بهبود بخشند و تعاملات بین کاربر و محصول را تحلیل کنند. برای Wireframing یا ساخت اسکلت‌بندی‌های اولیه صفحات، ابزارهایی مانند Balsamiq، Axure RP و Wireframe.cc رایج هستند. این ابزارها به طراحان کمک می‌کنند تا ساختار و چیدمان صفحات وب یا اپلیکیشن‌ها را بدون تمرکز بر جزئیات گرافیکی طراحی کنند. علاوه بر این، برای انجام تحقیقات کاربری و تحلیل رفتار کاربران، ابزارهایی مانند Google Analytics، Hotjar، Crazy Egg و UsabilityHub مورد استفاده قرار می‌گیرند. این ابزارها به طراحان UX کمک می‌کنند تا رفتار کاربران را در صفحات مختلف وب‌سایت‌ها یا اپلیکیشن‌ها ردیابی و تحلیل کنند.

در نهایت، ابزارهای Prototype برای هر دو حوزه UI و UX کاربرد دارند، اما برای UX طراحی و تحلیل رفتار کاربر در روند استفاده از محصول، ابزارهایی مانند Lookback.io، UserTesting و Maze برای تست‌های کاربری و بهینه‌سازی تجربه کلی کاربر ضروری هستند. این ابزارها کمک می‌کنند تا طراحان UX مطمئن شوند که محصول نهایی نه‌تنها از نظر ظاهری جذاب است بلکه به راحتی قابل استفاده و مناسب با نیازهای کاربران است.

نتیجه‌گیری

در نهایت، با بررسی دقیق تفاوت UI و UX و تعاملات آن‌ها، می‌توان گفت که هر دو حوزه نقش‌های مهم و مکملی در طراحی نرم‌افزار و وب‌سایت‌ها دارند. UI (رابط کاربری) به طراحی و نحوه نمایش عناصر بصری مانند دکمه‌ها، منوها، رنگ‌ها و تایپوگرافی‌ها در یک نرم‌افزار یا وب‌سایت اشاره دارد. این حوزه بیشتر بر ظاهر و نحوه تعامل کاربر با سیستم متمرکز است. در حالی که UX (تجربه کاربری) به فرآیند کلی تعامل کاربر با سیستم، احساسات و تجربه‌ای که از استفاده از یک محصول یا سرویس به دست می‌آورد، اشاره دارد. این حوزه شامل تحقیق، تست و بهبود فرآیندها برای راحت‌تر و لذت‌بخش‌تر کردن تجربه کاربر است.

با توجه به نیازهای روزافزون مشتریان و کاربران، صنعت طراحی UI و UX به طور مداوم در حال تغییر و تحول است و این دو حوزه روز به روز تخصصی‌تر می‌شوند. بنابراین، برای رسیدن به نتیجه‌ای مطلوب، لازم است که متخصصان هر دو حوزه در کنار یکدیگر همکاری کنند. با توجه به پیچیدگی‌ها و نیازهای تخصصی هر حوزه، انجام هر دو کار توسط یک نفر به‌سختی ممکن است و به همین دلیل نیاز به طراحان مجزا برای هر بخش ضروری است.

برای دستیابی به بهترین نتیجه در طراحی نرم‌افزار، همکاری میان متخصصان UI و UX امری حیاتی است. کارزان به عنوان یکی از بهترین انتخاب‌ها برای طراحی رابط کاربری و تجربه کاربری نرم‌افزارها، با بهره‌گیری از تیمی حرفه‌ای و متخصص در هر دو حوزه، می‌تواند شما را در ایجاد یک تجربه کاربری عالی و طراحی رابط کاربری جذاب و کاربرپسند یاری کند. با استفاده از خدمات کارزان، می‌توانید از جدیدترین متدها و روش‌های طراحی UI و UX بهره‌مند شوید تا نرم‌افزار شما نه تنها از نظر عملکردی بهینه باشد، بلکه تجربه‌ای لذت‌بخش و متفاوت برای کاربران فراهم آورد.

اگر نیاز به مشاوره رایگان در این زمینه دارید و یا سوالاتی در خصوص طراحی UI و UX دارید، می‌توانید با ما تماس بگیرید. برای دریافت مشاوره، با شماره  09120325850  با ما در ارتباط باشید. کارزان آماده است تا شما را در مسیر طراحی نرم‌افزارهایی با کیفیت و کاربرپسند یاری کند